Classic rock

Groep rondom de broers Gregg en Duane Allman die begin jaren zeventig het rockpubliek verbazen met hun soepele combinatie van blues, country en rock. Gitarist Duane is dan al een gewaardeerd sessiemuzikant voor diverse soulartiesten. Helaas kan Duane niet lang genieten van zijn succes: hij verongelijkt in 1971 op 24-jarige leeftijd met zijn motor. Een jaar later komt bassist Berry Oakley onder precies dezelfde omstandigheden om het leven. In de late jaren zeventig gaat het bergafwaarts met de groep en Gregg kiest voor een, naar later blijkt, weinig succesvolle solocarrière. Vanaf het einde van de jaren tachtig toert de groep weer regelmatig door de Verenigde Staten. De belangstelling voor de groep, die het Zuiden van de VS een uniek rockgeluid gaf, is onverminderd groot.

Aan het einde van de jaren zestig onderscheidde het Californische kwartet onder leiding van John Fogerty zich van hun collega’s door hun directe aanpak. Geen psychedelische strapatsen, maar aardse muziek die hoorbaar is geworteld in rock ’n roll en rhythm & blues. In de korte tijd dat de band bestond leverde het bijna alleen maar klassieke albums af met als hoogtepunt Cosmo’s Factory (1970). In 1972 viel de groep uit elkaar en richtten diverse leden zich op solocarrières. Eens in de zoveel tijd wordt de muziek van Creedence ontdekt door een jongere generatie, onder meer in 1998 naar aanleiding van de speelfilm The Big Lebowski met een hoofdrol voor Creedence-fan Jeffrey ‘The Dude’ Lebowski.

The Doors gingen in tegen de lieflijke aard van flower power van de jaren zestig. Ze namen een non-conformistisch kijkje in de onderbuik van de Amerikaanse psyche, als het trippende en meer mystieke West Coast equivalent van The Velvet Underground. De duistere en surrealistische poëzie van Jim Morrison gaf de op blues geschoeide rock van de band een intellectueel karakter, terwijl hij met zijn wilde podiumgedrag als een medicijnman het publiek wist te hypnotiseren. Vanaf hun debuutsingle Light My Fire tot en met latere platen als Riders On The Storm bleven The Doors intrigeren, ook toen hun songs dat niet meer deden. Een neergang die vooral te wijten was aan Morrison en zijn wispelturige persoonlijkheid. Uiteindelijk haalde zijn ruige levensstijl hem in. Hij stierf in Parijs toen hij nog maar 27 was, een erfenis nalatend die talloze jongere muzikanten zou inspireren.

David Bowie (1947-2016) was een vernieuwende artiest, die gedurende zijn lange loopbaan de meest uiteenlopende muziekstijlen naar zijn hand zette. Hij was van grote invloed op een hele generatie muzikanten ná hem.

David Bowie werd in 1947 geboren in Londen als David Jones. Op jonge leeftijd kwam de zanger in de ban van de rock-n’-roll en hij leerde de saxofoon te bespelen. Na een aarzelende start in diverse bandjes, probeerde Bowie het als solo-artiest. Een groot aantal singles (en zijn debuutalbum) flopten, maar met het nummer Space Oddity brak hij door. Het liedje over een wandeling door de ruimte kwam precies op tijd uit: in hetzelfde jaar (1969) zette de eerste mens een stap op de maan.

Daarna ging het snel met Bowie. Met een ijzersterke band (The Spiders From Mars) zette hij het alter ego Ziggy Stardust neer. Bowie speelde met zijn androgyne uiterlijk. Hij leek een buitenaards wezen, dat zowel man als vrouw was. Samen met Marc Bolan (T.Rex) vond Bowie zo de glamrock uit. Toen iedere popartiest zich een dergelijk imago aanmat, besloot Bowie zijn Ziggy-persona te laten sterven. Hij vertrok naar de Verenigde Staten om daar een soulplaat (Young Americans) op te nemen. Vanwege zijn magere uiterlijk en aristocratische verschijning geeft de Britse pers hem de bijnaam ‘The thin white duke’.

Na een periode in de VS vertrok David Bowie naar West-Berlijn om daar muziek op te nemen, die nog altijd als baanbrekend geldt. Een van zijn bekendste nummers, Heroes, was geïnspireerd op een verliefd stel dat Bowie zag zoenen in de schaduw van de Berlijnse Muur. Hij nam het lied later ook in het Duits op. Ook de albums Low en Lodger werden in Berlijn opgenomen. Daarnaast produceerde Bowie daar ook de eerste twee albums van zijn vriend Iggy Pop. Het knappe van David Bowie was dat hij artistieke innovatie wist te koppelen aan commercieel succes. In de jaren 80 scoorde hij met Let's Dance zijn grootste hit in Nederland. Andere grote hits uit die tijd zijn Under Pressure (met Queen), Dancing In The Streets (met Mick Jagger) en Tonight (met Tina Turner).

In de jaren 90 is Bowie weer vanouds de muzikale kameleon die experimenteert met hardrock (met de groep Tin Machine) en drum & bass (Earthling), maar ook teruggrijpt naar zijn albums uit de late jaren 70 (Heathen). Populaire groepen als Blur, Suede en Nirvana zetten de zanger op een voetstuk. Bowie zelf ondergaat de lof bescheiden. In 2004 kondigt de zanger aan dat hij stopt met optredens en lijkt met pensioen te gaan. De verrassing is dan ook groot als Bowie terugkomt met twee sterke albums: The Next Day (2012) en Blackstar (2016). Blackstar, dat juichend werd ontvangen door de internationale muziekpers, blijkt ook zijn laatste album te zijn. Twee dagen na de release overlijdt Bowie aan de gevolgen van kanker.

De spacerockpioniers van Pink Floyd bereikten ongekende hoogten op zowel commercieel als esthetisch gebied. Vanaf de eerste, door Syd Barrett aangevoerde, psychedelische popplaat tot aan hun conceptalbums en groots aangepakte liveshows in de jaren zeventig. Dark Side Of The Moon, hun magnum opus uit 1973, hield veertien jaar op verbazingwekkende wijze stand in de albumhitlijsten, wat het tot een van de bestverkochte albums aller tijden maakt. Zelfs na het vertrek van opperconceptualist Roger Waters, na The Final Cut in 1983, bleef Floyd onder leiding van David Gilmour albums uitbrengen tot ver in de jaren negentig. In juli 2005 keerde Roger Waters terug bij Pink Floyd voor een extatisch ontvangen optreden van vier nummers, tijdens het Live 8-evenement in het Londense Hyde Park. De oplaaiende geruchten van een volledige reünie werden door de band snel de kop ingedrukt. Het optreden was eenmalig, al staan ze open voor een hereniging bij soortgelijke, wereldwijde evenementen.

Na twee weinig succesvolle psychedelische folkalbums onder de naam Tyrannosaurus Rex, besluit frontman Marc Bolan in 1970 het roer radicaal om te gooien: niet alleen de naam wordt ingekort, maar de songs zijn voortaan ook direct en ruig. Opwindende refreinen en stevige rockriffs kernmerken T. Rex’ nieuwe repertoire. Daarmee staat de groep te boek als één van de uitvinders van glamrock. Tussen 1970 en 1973 behoort T. Rex vooral in hun eigen Engeland tot de absolute topgroepen en is krullenbol Marc Bolan een gewild sekssymbool. Daarna neemt de belangstelling snel af, maar de opkomst van punk in 1976 heeft een positief effect op Bolan, die wordt gezien als één van de grondleggers van het genre. Helaas kon hij niet lang genieten van zijn hernieuwde sterrenstatus. Hij overlijdt in 1977 na een auto-ongeluk.

Carlos Santana is een van de zeldzame gitaristen met een direct herkenbaar geluid. Zijn band Santana boekte internationale successen met een soulvolle mix van blues, rock en latin. Zijn psychedelische platen uit de jaren zestig, fusionalbums uit de jaren zeventig en popcrossovers rond 2000 zorgden ervoor dat Carlos Santana uitgroeide tot een gerespecteerde en invloedrijke artiest. Hoewel Santana hits scoorde van de late jaren zestig tot de vroege jaren tachtig, bleef hij daarna uit het zicht van het grote publiek totdat hij in 1999 een grote hit scoorde met zijn comebackalbum Supernatural. Op dit album werkte Santana samen met een nieuwe generatie popsterren die hem introduceerden bij een heel nieuw publiek.

Rod Stewart verwierf voor het eerst bekendheid als zanger van The Jeff Beck Group, in de late jaren zestig. Vervolgens ging hij - een schorre, door soul beïnvloede zanger met gelijkwaardige porties talent en charisma - zingen bij de rauwe kroegrockers The Faces. Tegelijkertijd begon Stewart een solocarrière, die enkele decennia omvatte en waarin hij zich waagde aan folkrock, pop, disco en jazz. Uiteindelijk wist hij The Faces te overschaduwen. Hij produceerde een verbazingwekkende reeks hitssingles en platina albums. Stewarts carrière kende meer dan één comeback. In 1993 bezorgde zijn akoestische Unplugged-performance hem hernieuwde erkenning als een smaakvol liedvertolker. Tien jaar later, en met de hulp van Clive Davis, werd hij nog bekender als gelikte crooner van orkestrale jazzstandards.

Zoals veel Britse rockacts uit het midden van de jaren zestig, begon The Kinks als rhythm & blues groep om vervolgens een fundament te leggen voor hardrock. Als volgende stap maakte de groep albums als complete rockopera’s vol pretentieloze working class vertellingen, waarin zowel invloeden van The Beatles als Britse music hall muziek doorklonken. De bijtende sociale commentaren van Ray Davies en het primaire gitaarspel van zijn broer Dave vormden daarbij een bijzondere en invloedrijke combinatie. Het regelmatig onderbroken (vooral in Amerika uiterst succesvolle) voortbestaan van The Kinks is altijd afhankelijk gebleven van de explosieve relatie tussen de gebroeders Davies.