Mefistofele

Het is een oeroud verhaalthema, dat door de eeuwen heen in allerlei varianten terugkeert: God en de duivel sluiten een weddenschap die ten koste gaat van een arme sterveling. Zo vertelt de Bijbel het verhaal van Job, terwijl Goethe de middeleeuwse Faust-legende bewerkte. Vooral het eerste deel van Goethe’s toneelstuk inspireerde tot verschillende (semi-) operabewerkingen. Dit deel spreekt tot de verbeelding vanwege de dramatische driehoeksrelatie tussen de zoeker Faust, zijn tegenstrever Mefistofeles (de duivel) en zijn geliefde Gretchen (Marguerite, Margherita). Arrigo Boito’s enige voltooide opera Mefistofele was aanvankelijk geen succes. Zijn tijdgenoten vonden hem maar brutaal als operavernieuwer. En Mefistofele was met zijn vijf akten een veel te lange zit. Pas na een drastische reductie kreeg de opera een respectabele plaats in het repertoire. Ondanks een hele reeks prachtige muzikale momenten is deze opera nooit echt populair geworden. Toch wist de opera van München een succesvolle hedendaagse versie op de planken te zetten. Het werd een drastische herbewerking, met veel staal, leer en latex. Alleen al de cynische uitstraling van René Pape (Mefistofele) en de prachtige stem van Joseph Calleja (Faust) maken de voorstelling tot een belevenis. (HJ)